Καθώς η ένταση στη Μέση Ανατολή κλιμακώνεται και η πιθανότητα εμπλοκής των ΗΠΑ αυξάνεται, τα βλέμματα στρέφονται στο υπόγειο πυρηνικό συγκρότημα του Ιράν, στο Φορντό. Εκεί, μόνο ένα όπλο μπορεί να προκαλέσει πραγματική καταστροφή: Η πανίσχυρη αμερικανική βόμβα GBU‑57.
Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αποτελεί εδώ και δεκαετίες σημείο έντασης στη Μέση Ανατολή, με την εγκατάσταση στο Φορντό (Fordow Fuel Enrichment Plant – FFEP) να βρίσκεται στο επίκεντρο των ανησυχιών της Δύσης. Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ, έχουν «σταθμεύσει» βομβαρδιστικά αεροσκάφη στη στρατιωτική βάση Ντιέγκο Γκαρσία στον Ινδικό Ωκεανό.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η Φορντό, βαθιά προστατευμένη στο εσωτερικό ενός βουνού, αποτελεί έναν από τους πιο δύσκολους στόχους για οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση καταστροφής πυρηνικών υποδομών.
Η πυρηνική εγκατάσταση Φορντό βρίσκεται κοντά στην ιερή πόλη Κομ, περίπου 90 χιλιόμετρα νότια της Τεχεράνης. Αποκαλύφθηκε δημόσια το 2009, έπειτα από πληροφορίες των δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών. Το κύριο χαρακτηριστικό της εγκατάστασης είναι η τοποθέτησή της βαθιά μέσα σε βραχώδη όρη, γεγονός που την καθιστά εξαιρετικά δύσκολη να πληγεί από αεροπορική επίθεση.
Είναι σχεδιασμένη να αντέχει συμβατικούς βομβαρδισμούς, ειδικά διατρητικά όπλα (bunker busters) και ακόμα και τοπικούς σεισμούς.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σύμφωνα με εκθέσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA), στο Φορντό υπάρχουν εκατοντάδες φυγοκεντρητές εμπλουτισμού ουρανίου, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων μοντέλων IR-6, τα οποία μπορούν να φτάσουν σε επίπεδα εμπλουτισμού άνω του 60% — οριακά κάτω από το επίπεδο εμπλουτισμού που απαιτείται για κατασκευή πυρηνικού όπλου.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν πει επανειλημμένα ότι ο πόλεμος με το Ιράν θα τελειώσει μόνο αν καταστραφεί αυτή η πυρηνική εγκατάσταση.
Η «έσχατη λύση» GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP)
Οι βόμβες bunker buster έχουν σχεδιαστεί για να εκρήγνυνται δύο φορές. Μία φορά για να διαπεράσουν την επιφάνεια του εδάφους και άλλη μία φορά όταν η βόμβα έχει φτάσει σε ένα ορισμένο βάθος.
Χρησιμοποιούνται για να φτάνουν σε υπόγεια στρατιωτικά αρχηγεία, καταφύγια και άλλες εγκαταστάσεις που είναι θαμμένες βαθιά στο υπέδαφος. Μια τέτοιου τύπου βόμβα χρησιμοποιήθηκε για την εξουδετέρωση του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, ο οποίος βρισκόταν σε ένα υπόγειο καταφύγιο στη Βηρυτό.
Ο ισραηλινός στρατός διαθέτει αρκετές bunker buster βόμβες, αλλά δεν διαθέτει την περίφημη GBU-57, μια βόμβα 14 τόνων τόσο βαριά που μπορεί να εκτοξευθεί μόνο από τον αμερικανικό στόλο βομβαρδιστικών αεροσκαφών.
Μέχρι σήμερα, μόνο η αμερικανική βόμβα GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) θεωρείται ικανή να χτυπήσει αποτελεσματικά την υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση του Φορντό.
Μπορεί να μεταφερθεί μόνο από ένα αμερικανικό αεροσκάφος, το stealth βομβαρδιστικό B-2 Spirit. Το βάρος της, που φτάνει τα 13.600 κιλά, σημαίνει ότι η κινητική του δύναμη του επιτρέπει να φτάνει σε βαθιά θαμμένους στόχους.
Είναι η πιο εξελιγμένη διατρητική βόμβα του αμερικανικού οπλοστασίου και μπορεί να διεισδύσει περίπου 60 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους πριν εκραγεί (60 μέτρα ενισχυμένου σκυροδέματος ή 40 μέτρα συμπαγούς βράχου).
Ο συνδυασμός της μάζας της με την ταχύτητα καθόδου επιτρέπει στη βόμβα να διαπερνά πολλαπλά επίπεδα προστασίας.
Τα Β-2 και το «μήνυμα» στο Ιράν από την βάση Ντιέγκο Γκαρσία
Κάθε stealth βομβαρδιστικό B-2 Spirit μπορεί να μεταφέρει μέχρι δύο τέτοιες βόμβες. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τα τέλη Μαρτίου 2025, έξι βομβαρδιστικά B-2A Spirit έχουν αναπτυχθεί στην αεροπορική βάση Ντιέγκο Γκαρσία, στον Ινδικό Ωκεανό.
Από εκεί, τα βομβαρδιστικά έχουν συμμετάσχει στις επιθέσεις εναντίον των υποστηριζόμενων από το Ιράν Χούθι στην Υεμένη.
Η χρήση των B-2 και της βόμβας GBU-57 στην Υεμένη θεωρήθηκε ως ένα «σαφές μήνυμα στο Ιράν», καθώς όπως έχει αποκαλύψει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, «γνώριζε τα πάντα» για την επίθεση του Ισραήλ.
Από τα τέλη Μαΐου, τέσσερα στρατηγικά βομβαρδιστικά B-52H Stratofortress σταθμεύουν στη βάση στον Ινδικό Ωκεανό, μαζί με μεταγωγικά αεροσκάφη και εναέριου ανεφοδιασμού. Τα B-52, αν και έχουν πραγματοποιήσει δοκιμές, δεν είναι επιχειρησιακά ικανά να μεταφέρουν την βόμβα GBU-57.
Μπορεί η GBU-57 να καταστρέψει την εγκατάσταση στο Φορντό;
Παρά την εξαιρετική ισχύ της GBU-57, το Φορντό παραμένει μια ιδιαίτερη πρόκληση. Η τοποθεσία του μέσα στο βουνό σημαίνει ότι το γεωλογικό περιβάλλον, δηλαδή τα βραχώδη όρη, λειτουργούν ως φυσική ασπίδα.
Υπολογίζεται ότι απαιτούνται πολλαπλά πλήγματα με GBU-57, με πολύ ακριβή στόχευση, για να καταστραφούν κρίσιμα τμήματα της εγκατάστασης. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι απολύτως βέβαιο ότι θα υπάρξει ολοκληρωτική καταστροφή του εσωτερικού εξοπλισμού.
Επιπλέον, καθώς αυτή η βόμβα βρίσκεται μόνο στα χέρια του αμερικανικού στρατού, η χρήση της θα σήμαινε ευρεία στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο Ιράν – Ισραήλ, με αλυσιδωτές αντιδράσεις, όχι μόνο στη Μέση Ανατολή, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.
Πηγή: OnAlert.gr
